EUSKARA BATUAN, nola esaten da "batueraz" eta "batuaz"?

Askotan entzuten ditugu gure inguruan "Nola esaten da batueraz...?", "Lehen Hezkuntzan, batuaz egin behar dugu derrigor?"  eta horrelako esaldiak. Baina... zuzenak dira? Ez, ez dira zuzenak. Erreparatu zer joku dagoen kasu instrumentalarekin (ZERTAZ edo ZEREZ ):

• Gauez egiten dut lan     baina      Gaur gauean lan handia egingo dut  (Gaur gauez/gauaz lan handia egingo dut)

•  Metroz etortzen gara lanera     baina       Zortzietako metroan etortzen gara lanera  (Zortzietako metroz/metroaz etortzen gara lanera)

• Mailuz jo zuen buruan     baina      Mailu honekin jo zuen buruan (Mailu honetaz jo zuen buruan)

Hala, berdin gertatzen da hizpide dugun kontuarekin ere:

• Hitz egin dezagun euskaraz urteko 365 egunetan      baina     Euskara batuan hitz egin zidan, nahiz eta jakin ulertuko niola Arizkungo hizkera (Euskara batuaz hitz egin zidan, nahiz eta jakin ulertuko niola Arizkungo hizkera)

• Gipuzkeraz idatzi zituen bere obra guztiak    baina     Azpeitiko gizpuzkeran idatzi zituen bere obra guztiak (Azpeitiko gizpuzkeraz idatzi zituen bere obra guztiak)

• Euskaraz, frantsesez, ingelesez eta beste hainbat hizkuntzatan mintzatzen da bikain (Euskaraz, frantsesez, ingelesez eta beste hainbat hizkuntzaz mintzatzen da bikain)

Eta batueraz, zer? Kontsulta Zerbitzuko erantzun batean idatzi genuen bezala, hizkuntza eta dialekto batzuen izenek [lurraldearen izena + -era] edo [etniaren izena + -era] egitura daukate:   

• espainiera, galiziera, greziera, kroaziera, hungariera edo magyarrera, albaniera, nederlandera, errusiera, finlandiera edo suomiera, italiera, turkiera…

• bizkaiera, gipuzkera, lapurtera, nafarrera, zuberera... 

Beraz, batua izeneko lurralde edo etniarik ez dagoenez, esan liteke baztertzekoa dela analogiaz sortutako batuera hori.

Amaitu da artikulutxo hau. Beste batean, euskalkiez eta euskara batuaz idatziko dugu (zuzena da oraingoan!); hau da, euskalkien eta euskara batuaren gainean edo euskalkiei eta euskara batuari buruz.